دی اکتیل سدیم سولفوسوکسینات 

دی اکتیل سدیم سولفوسوکسینات این ترکیب که با نام های مترادف نمک دوکوزات و DSS نیز شناخته می شود به راحتی در آب حل می گردد و در اتانول و گلیسیرین نیز محلول می باشد.

DSS یک دی اکتیل استر از سدیم سولفوسوکسینات می باشد. ترکیب خالص این ماده جامد مومی سفید رنگی است که در بسیاری از حلال های آلی و آبی محلول می باشد و به عنوان محلول نیز در بازار عرضه می گردد.

این ماده سورفکتانتی مهم به حساب می آید که می تواند به عنوان عامل مرطوب کننده مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین این ماده می تواند سبب بالا بردن قدرت انحلال پذیری در دارو ها شود و در صنایعی نظیر ساخت و تولید لوازم آرایشی و بهداشتی و صنایع غذایی نیز مورد استفاده قرار بگیرد. عمده کاربرد دکوزات و نمک آن در صنایع دارویی به عنوان مسهل می باشد.

سولفوسوکسینات ها سورفکتانت هایی آنیونی هستند که به شکل پودری سفید رنگ در دسترس قرار دارند. این ترکیبات شیمیایی از سدیم لورت سولفات ها ملایم تر بوده و به دلیل خواص و ویژگی های مفیدشان در طیف وسیعی از محصولات بهداشتی و آرایشی و… استفاده می شوند. این ترکیبات دارای خواص کف کنندگی و چربی زدایی بسیار مطلوبی هستند. سورفکتانت ها هم در آب و هم در روغن تا حدودی محلول هستند. این خواص منحصربه‌فرد منجر می شوند تا روغن و مواد مبتنی بر آب به خوبی با یکدیگر ترکیب شوند. بعلاوه این ترکیبات قادرند تا کثیفی های مبتنی بر روغن را از مو و پوست به حذف نموده و به راحتی نیز شسته شوند.

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی

فرمول شیمیایی:    C₂₀H₃₇NaO₇S

جرم مولکولی:     444.5583 g/mol

دانسیته:    g/cm³  1.1 

5.8-6.9  : PH

روش تولید:

روش های مختلفی برای تولید این ماده وجود دارد اما به طور کلی این ترکیب را با واکنش بین مالئیک اسید خشک و دو اتیل هگزانول می سازند. از واکنش این دو ترکیب دی اکتیل مالئات ساخته می شود. ترکیب ذکر شده را سدیم بی سولفیت واکنش می دهند تا پیوند اولفینی موجود اشباع و ساختار سولفونات تشکیل شود و در نهایت محصول نهایی به دست آید.

کاربردها:

در صنایع غذایی:

از مهم ترین کاربرد های این ترکیب استفاده در صنایع غذایی است. استفاده از این ماده در آبمیوه های پودری و دسرهای آماده حاوی اسید فوماریک صورت می پذیرد. این ماده با خواصی که دارد موجب افزایش انحلال پذیری این پودر ها در آب گشته و انحلال پذیری اسید در آب را افزایش می دهد.

این ماده در شیر های کنسروی همانند شیر عسل  به عنوان طعم دهنده مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از آن موجب بهبود طعم شیر استریل شده خواهد شد.

از خواص امولسیفایری این ترکیب در نوشیدنی های بدون کربنات و حاوی چربی کاکائو نیز استفاده می گردد. این ماده یک امولسیون کننده مطلوب بوده و منجر به بهبود کیفیت تولیدات می گردد. البته مصرف این ماده در محصولات غذایی نباید از حد مجاز تجاوز کند.

از دیگر موارد مصرف این ترکیب می توان به استفاده از آن در انواع آدامس ها اشاره نمود. کاربرد این ترکیبات در آدامس ها می تواند موجب ضخیم سازی این محصولات گردد.

این ترکیب دارای خواص آنیونی بوده و سبب افزایش خواص خیس کنندگی سطوح می شود. خواص شویندگی این ماده برای تمیزی و لکه بری میوه ها و سبزیجات و همین طور در تمیز نمودن بسته بندی مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.

صنایع دارویی:

در دارو ها ترکیب فوق اجازه می دهد مایعات روده و مواد چربی به توده ی مدفوع نفوذ کند و سبب ایجاد اسهال در فرد شود. این ترکیب در صورتی که به تنهایی مورد استفاده قرار بگیرد معمولا 1 الی 3 روز زمان نیاز دارد تا خاصیت خود را نشان دهد. تحقیقات نشان می دهد که این ماده بر روی جذب مواد مغذی تاثیر خاصی ندارد و بیشتر برای بیماران مسن تجویز می گردد زیرا عوارض جانبی کمتری دارد. مقدار مصرف این ماده توسط پزشک معالج تجویز می گردد .

محصولات آرایشی و بهداشتی:

ترکیب فوق سورفکتانتی است که به عنوان امولسیفایر و هیدروتروپ در لوازم آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد. در تحقیقاتی که در سال 1995 صورت گرفت این ماده حدودا در فرمولاسیون 38 ماده ی آرایشی مورد استفاده قرار می گیرد. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مقدار دوز مجاز مصرف این ماده در محصولات آرایشی را کمتر از 5 درصد تعیین نموده است.

ذخیره سازی و شرایط نگهداری:

این ماده در حالت جامد در دمای اتاق پایدار می باشد. همچنین محلول رقیق این ماده با داشتن pH بین 1 الی 10 در دمای اتاق پایدار می باشد. با این حال این ماده با pH های بسیار پایین ( کمتر از 1 ) و pH های بالا ( بیشتر از 10 ) پایدار نمی باشد و در معرض هیدرولیز قرار می گیرد. پیشنهاد می شود نوع جامد این ترکیب که خاصیت هیگروسکوپیک نیز دارد را در ظروف مناسب و در مکان خشک و خنک نگهداری نمایید.

ایمنی در مصرف سولفوسوکسینات :

• استفاده از ماسک، دستکش و لباس های مناسب برای کار با مواد شیمیایی همچون سولفوسوکسینات ها ضروری است. زیرا در اثر برخورد مستقیم با پوست می توانند برای سلامتی خطراتی داشته باشند.
• در هنگام کار با این ماده یا در انبار های نگهداری آن از خوردن و نوشیدنی مواد غذایی و استعمال دخانیات اجتناب نمایید.
• از بلع و استنشاق این ماده شیمیایی ممانعت نمایید.
• در صورت تماس این ماده با پوست یا چشم، فورا محل تماس را با آب فراوان شست و شو دهید و در صورت افزایش تحریکات به پزشک مراجعه نمایید.
• در صورت بلع، دهان را به خوبی با آب شسته و هر چه سریع تر به بیمارستان مراجعه نمایید.
• این ترکیبات ممکن است در برخی از افراد ایجاد آلرژی نماید.

این ماده خورنده است و می تواند سبب خوردگی پوست و آسیب به چشم ها شود قبل از شروع به کار با این ترکیب msds آن را مطالعه نمایید .